Gorzkie i niepokojące filmy o wojnie

„Ptaki śpiewają w Kigali” można już było wcześniej oglądać w kinach. Kto tego nie zrobił, miał okazję poznać film na ZOOM-ie. Warto to było zrobić, choćby dla Jowity Budnik, świetniej w roli ornitolog oraz dla tematyki filmu, która ma szczególną wymowę w ogarniętej migracjami Europie. Film nawiązuje do ludobójstwa w Rwandzie. To ostatnie wspólne dzieło Joanny Kos-Krauze i zmarłego w 2014 roku Krzysztofa Krauze.
Pierwszy obraz to Rwanda, 1994 rok. Trwa konflikt między plemionami Tutsi i Hutu po tym, jak w Kigali zestrzelono samolot rwandyjskiego prezydenta. W ciągu miesiąca w krwawej rzezi ekstremistów zginęło około miliona ludzi. Świadkiem dramatu jest polska ornitolog Anna Keller (Jowita Budnik), która przyjechała do Afryki, by prowadzić badania nad spadkiem populacji sępów w Rwandzie. Wracając do Polski, zabiera ze sobą Claudine (Eliane Umuhire), dziewczynę z plemienia Tutsi, ratując tym samym jej życie. Za jakiś czas kobiety powracają do Rwandy. Czy powrót do świata dotkniętego zagładą jest w ogóle możliwy?
Krauzowie nie epatują scenami ludobójstwa. Wkraczają świat tragedii tuż po bitwie, kiedy jeszcze słychać krzyk mordowanych, kiedy można wciąż poczuć zapach przelewanej krwi. Ale nie ma tu bezpośrednich scen. Zamiast nich jest przejmująca cisza i obraz. Film ma wymiar uniwersalny, wymaga od widza empatii, także w kontekście współczesnej, przepastnej rzeki uchodźców.
-Ludobójstwo nigdy nie jest doświadczeniem jednostkowym, narodowym- mówiła w kinie Lot podczas spotkania w widzami Joanna Kos Krauze.- Nie chodzi tylko o problem Holocaustu, rzezi Tutsi w Kigali, masowych mordów dokonywanych przez Czerwonych Khmerów w Kambodży czy tragedii Ormian w Imperium Osmańskim. Mamy obowiązek nieustannie pytać o źródła przemocy, gdziekolwiek się ona pojawia. Ludobójstwa nie można ogarnąć na poziomie emocji. Ale trzeba o nim mówić na poziomie procesów społecznych, ekonomicznych, politycznych, prawnych – tłumaczyła. Ta produkcja poruszyła widzów. Dyskusja była bardzo żywa. Kolejny obraz prezentowany wczoraj na ZOOM-ie także nie pozwala być obojętnym.
W filmie „Po tamtej stronie” Aki Kaurismäki opowiada historię mieszkańca Helsinek, który postanawia odmienić swoje życie i otworzyć restaurację. Pewnego dnia Wikström przypadkiem natyka się na uciekiniera z Syrii Khaleda, którego niemal cała rodzina zginęła w Aleppo. Odtąd losy mężczyzn są ze sobą związane. A widzowie przekonują się, że o uchodźcach, ich trudnych decyzjach, europejskiej poprawności ale także ksenofobii i strachu przed obcymi, można opowiadać lekko i nienachalnie. Śmiech i wzruszenie towarzyszą nam podczas całej projekcji. Pozornie lekka komedia o europejskiej odysei syryjskiego mechanika była dla widzów lekcją tolerancji i nieulegania stereotypom.
Dzisiaj (23 lutego) na Festiwalu ZOOM ZBLIŻENIA czeka widzów pracowity dzień. O godz. 11 w hotelu Mercury rozpocznie się debata „My wśród obcych. Obcy wśród nas”. Filmy, które oglądaliśmy wczoraj, były znakomitym wstępem do dyskusji. Wstęp na debatę poświęconą problemom uchodźców w krajach wyszehradzkich jest wolny.
Można będzie obejrzeć dwa filmy: „Wspomnienie lata” w reż. Adama Guzińskiego (kino Lot, godz. 16.30). Po projekcji odbędzie się spotkanie z Urszulą Grabowską, która zagrała główną rolę. Wieczór zakończy się filmem Jana Jakuba Kolskiego „Afonia i pszczoły” (godz. 19.15). Po projekcji można będzie porozmawiać z Grażyną Błęcką-Kolską, odtwórczynią głównej roli.  

Czytaj także: 

Festiwal filmowy ZOOM-ZBLIŻENIA 2018 to już!

„Niemiłość” i udany koncert na otwarcie ZOOM-u 2018

Filmy z pytaniami o problemy współczesnego świata

Niemy film skradł serca widzów

ZOOM-owe debaty w kinowym kontekście

Filmy o miłości, lecie i rozstaniach

Gala i nagrody na 21. Festiwalu ZOOM-ZBLIŻENIA

21. ZOOM zakończyła Magdalena Cielecka

Wajda 40/90 do obejrzenia w Jeleniej Górze

Sztuki wizualne Kuskowskiego