To jest archiwalna wersja serwisu nj24.pl Tygodnika Nowiny Jeleniogórskie. Zapraszamy do nowej odsłony: NJ24.PL.

Międzynarodowy Dzień Teatru w cieniu pandemii

Zdjęcie ze spektaklu "Pułapka na myszy" Teatru im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze.

59 lat temu uchwalono Międzynarodowy Dzień Teatru. Miało to miejsce podczas 9. światowego kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego w Helsinkach; dniem obchodów ustanowiono 27 marca w rocznicę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu. Co roku z okazji tego święta ogłaszane jest orędzie autorstwa wybitnego człowieka teatru zawierające ważne przesłanie i przemyślenia na temat sztuki teatru. W tym roku takie przesłanie zatytułowane „Teatr jako świątynia”, napisał Shahid NADEEM, dramatopisarz z Pakistanu. 

Shahid NADEEM w swoim dorobku ma ponad pięćdziesiąt sztuk teatralnych, jest także reżyserem, dziennikarzem i producentem filmowym, działaczem praw człowieka, dyrektorem Teatru Ajoka w Lahaur. Był trzykrotnie więziony za sprzeciw wobec wojskowych dyktatur, został uznany przez Amnesty International za więźnia sumienia. Współpracował z Amnesty International, Getty Research Institute, amerykańskim International Pen, National Endowment for Democracy, jest również członkiem organizacji Theatre Without Borders. W 2009 roku został odznaczony Medalem Prezydenta Pakistanu „Pride of Performance” za zasługi dla sztuk widowiskowych. W tekście orędzia, w którym Shahid Nadeem przedstawia obraz skomplikowanej sytuacji teatru w Pakistanie, znajdujemy także niezwykle ważne nie tylko dla społeczności teatralnej przesłanie: „Wspólnie możemy odkryć duchowe wymiary teatru i budować pomosty między przeszłością a teraźniejszością, prowadzące do przyszłości, która jest przeznaczeniem wszystkich wspólnot; wierzących i niewierzących, aktorów i starców oraz ich wnuków.(…) Nasza planeta pogrąża się coraz bardziej w klimatycznej katastrofie, już słychać tętent kopyt koni czterech Jeźdźców Apokalipsy. Musimy wzmocnić naszą siłę duchową; musimy walczyć z apatią, letargiem, pesymizmem, chciwością i lekceważeniem świata, w którym żyjemy, planety, na której żyjemy. Teatr ma do odegrania rolę, szlachetną rolę, we wzmacnianiu i mobilizowaniu ludzkości, aby ta mogła podnieść się z upadku. Może wynieść scenę – przestrzeń spektaklu – do poziomu świętości.” Cóż – pozostaje mieć nadzieję, że uda mu się tego dokonać.

Pandemia koronawirsa, rozprzestrzeniająca się w zastraszającym tempie na całym świecie, sparaliżowała życie na wszystkich kontynentach. Także i w Polsce, także w Jeleniej Górze. Pozamykani we własnych domach możemy ze zdumieniem i niedowierzaniem wysłuchiwać kolejnych komunikatów o zamknięciu wszystkich instytucji użyteczności publicznej, zwiększającej się liczbie zakażonych, a serwery „zatykają się”, kiedy zdesperowana młodzież usiłuje wypełnić zadania lekcyjne w systemie e-lerningu.

W tych dramatycznych dla sztuki czasach, kredy odwołane zostały wszystkie spektakle, koncerty i inne imprezy, kiedy rzesze artystów pozostały bez możliwości pracy, a co za tym idzie – zarobków, nie dziwi, że ten uroczysty Międzynarodowy Dzień Teatru, w tym roku upływający w cieniu zagrożeń, obchodzony jest może mniej radośnie, a bardziej refleksyjnie. Katarzyna Trzeszczkowska, aktorka Teatru Norwida, w rozmowie opublikowane w Nowinach Jeleniogórskich (nr 11 z 17 marca 2020 r.) powiedziała, że teatr jest miejscem spotkań. Tak – to „oczywista oczywistość”, jak powiedziałby klasyk. Dlatego święto teatru jest także świętem jego widzów i należy mieć nadzieję, że ta wspólnota, która tworzy się podczas spektaklu między sceną a widownią, pozwoli mu przetrwać trudny czas. „Żywego” kontaktu między aktorem i widzem nie zastąpią, oczywiście, transmisje spektakli przez Internet, ale na pewno warto zajrzeć do sieci, gdzie prezentowane są między innymi spektakle Teatru Narodowego w Warszawie.
Wszystkim ludziom teatru z okazji ich święta życzymy wytrwałości, cierpliwości i zdrowia! 

See video