Tablica w miejscu synagogi

W całych Niemczech tej nocy zginęło z rąk nazistów 91 Żydów, spalono 171 synagog, zniszczono 7500 sklepów należących do Żydów, zdemolowano 171 domów mieszkalnych, zbezczeszczono prawie wszystkie kirkuty (cmentarze żydowskie), osadzono w obozach koncentracyjnych 26 tysięcy Żydów. Co wiadomo o jeleniogórskiej synagodze? „W 1845 r. Gmina Żydowska zakupiła przy obecnym Placu Ratuszowym (wówczas Priesterstr. 20, działka nr 2/18) parcelę pod budowę synagogi. Pierwotna powierzchnia nieruchomości wynosiła 405 m2. W tym samym roku – 6 sierpnia rozpoczęto budowę jeleniogórskiej synagogi. 14 IX 1846 r. wybitny wrocławski rabin – Abraham Geiger konsekrował synagogę przy udziale przedstawicieli wszystkich wyznań” czytamy na portalu Fotopolska. Opis budynku na podstawie dokumentów archiwalnych przedstawił Ivo Łaborewicz: „Był to niezbyt duży budynek, na planie prostokąta o wymiarach: 18 na 13 m, usytuowany dłuższym bokiem do ulicy. Jego wnętrze składało się z dwóch zasadniczych części: przedsionka – usytuowanego od strony zachodniej, przez który wchodziło się do sali modlitw. Miała ona rozmiary 13 na 11 m i podzielona była także na dwie części: zasadniczą salę modlitwy na parterze, w której mogli przebywać wyłącznie mężczyźni oraz balkony przeznaczone dla kobiet. Balkony rozmieszczone były przy obydwu bocznych ścianach oraz od strony przedsionka. Dostęp na balkon odbywał się początkowo klatką schodową, zajmującą część przedsionka, a następnie, przeniesioną w roku 1874 r., do dobudówki”. W 1933 r. zainstalowano komin w synagodze, aby ją lepiej ogrzewać. W 1941 r. synagoga przeszła na własność firmy Rumpelt und Meierhoff Gmbh, która użytkowała budynek do końca wojny. Po II wojnie światowej nowo ukonstytuowane organizacje Żydów polskich nie zdołały przejąć obiektu. W wyniku zapotrzebowania mieszkaniowego oraz nowych planów zagospodarowania przestrzennego powstałych na przełomie lat 60. i 70., budynki znajdujące się przy ul. Kopernika uległy wyburzeniu. Rozebrano wówczas również dawną synagogę, usytuowaną na tej ulicy.

Radny Szymański podkreśla, że Jelenia Góra od lat podtrzymuje pamięć o dawnych mieszkańcach. Wydaje się więc słuszne upamiętnienie również 146 członków społeczności żydowskiej zamieszkałych w przedwojennym Hirschbergu. - Możemy dokonać tego poprzez wmurowanie tablicy pamiątkowej lub wyznaczenie zarysu fundamentów synagogi, jak uczyniono to na przykład w Rawiczu – proponuje. Przedsięwzięcie można sfinansować ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego składając wniosek do programów na rok 2020.