Barszcz Sosnowskiego znowu atakuje

W Kowarach pracownicy z Miejskiej Służby Ratowniczej, wyposażeni w specjalistyczną odzież ochronną, która ma zabezpieczyć ich przed kontaktem z toksyczną rośliną, pracowali między innymi przy ul. Wiejskiej oraz górnej części miasta. Burmistrz Kowar Elżbieta Zakrzewska przyznaje, że barszcz Sosnowskiego stanowi duży problem. Łatwiej jest, gdy chodzi o działki miejskie. W przypadku prywatnych terenów,  zdarza się, że właściciele nie zgadzają się na wejście pracowników i usunięcie groźniej rośliny. W takiej sytuacji gmina ma związane ręce.

Wykosić i obciążyć kosztami właściciela działki

Jeszcze trudniej jest, gdy właściciel działki mieszka poza Polską. Tak było w Miłkowie, gdzie siedliskiem zarazy była prywatna działka, której właścicielka mieszkała w Niemczech. Inwazyjna roślina migiem rozrastała się na nowe tereny. Trefną działkę trzeba było skosić, zaorać i obsiać i robić to systematycznie, by barszcz Sosnowskiego nie rozrastał się. To zadanie musiała przejąć gmina, bo właścicielka nic nie robiła sobie z nakazów likwidacji rośliny.

Ekolodzy podpowiadają, że jeżeli właściciel zarośniętej zielskiem działki nie wykosi go, to wójt może w tym celu wynająć firmę i obciążyć właściciela działki kosztami. Jeżeli barszcz zagraża roślinom chronionym, sprawą może się zająć WFOSiGW.

Groźna roślina

Barszcz Sosnowskiego to problem nie tylko w naszym regionie. Platforma barszcz.edu.pl, która prowadzi mapę występowania tego chwastu w Polsce, podaje, że na Dolnym Śląsku jest 408 dużych stanowisk, w tym w regionie jeleniogórskim 30 stanowisk.

To szalenie groźna roślina, w której soku i olejkach eterycznych występują substancje toksyczne (furanokumaryny). Pod wpływem promieniowania słonecznego powodują zmiany skórne przypominające oparzenia: wysypki, zaczerwienienia, opuchlizna, owrzodzenia.

Objawy nie mijają szybko, a wręcz mogą się nasilać. Jeżeli ktoś zauważy u siebie takie zmiany, to i tak może uznać siebie za szczęśliwca, bo zetknięcie z barszczem może okazać się znacznie groźniejsze. „Wśród objawów u osób mających kontakt z barszczem wymienia się: nudności, wymioty, bóle głowy, a także obrażenia układu oddechowego, oczu, a nawet wstrząs anafilaktyczny. Wskazuje się również na możliwość wpływu toksycznych związków na powstawanie nowotworów skóry.” – ostrzega GIS.

Co więcej, do poparzeń może dojść nawet bez bezpośredniego kontaktu z barszczem Sosnowskiego, gdyż wydzielane przez niego olejki eteryczne mogą unosić się w powietrzu nawet na odległość kilkunastu metrów.

Jak rozpoznać?

Barszcz Sosnowskiego można spotkać wzdłuż strumieni wodnych, na skarpach rowów, na obrzeżach pól i lasów oraz na łąkach i pastwiskach. Zazwyczaj jest duży, rozrośnięty. Osiąga nawet do 3-5  metrów wysokości, a szerokość rozety liściowej do 2 metrów. Łodyga potrafi być gruba na 12 cm.

Eksperci  radzą: nie dotykaj  i nie zrywaj roślin przy użyciu gołych rąk, przebywając w bliskości barszczu Sosnowskiego, chroń skórę i drogi oddechowe przed promieniowaniem UV (okulary i kremy z filtrem, odzież z nienasiąkliwych tworzyw sztucznych zakrywającą skórę, maski ochronne) i pamiętaj, że skóra dzieci jest bardziej wrażliwa na toksyczne działanie soku barszczu.

Co robić, kogo zawiadomić?

W przypadku narażenia na działanie rośliny, trzeba jak najszybciej przemyć skórę letnią wodą z mydłem. Należy zdjąć odzież i ją uprać. Jeżeli pojawiły się pęcherze surowicze, ale nie doszło do ich rozerwania, można zastosować miejscowo maści (kremy) kortykosteriodowe. W przypadku kontaktu oczu z rośliną należy je przemyć dokładnie wodą, chronić przed światłem i skonsultować z okulistą.

Nie wolno dotykać zmian na skórze mienionych miejsc na skórze, a należy stosować okłady z lodu. Stosowanie leków musi być skonsultowane z lekarzem. „W przypadku silnego poparzenia i występujących problemów oddechowych wezwij pogotowie ratunkowe. Niezależnie od stopnia nasilenia objawów – należy unikać ekspozycji na światło słoneczne (nawet w przypadku braku objawów przynajmniej przez 48 godzin).” – stawia sprawę jasno GIS.

Kiedy ktoś natknie się na tę roślinę, powinien od razu zawiadomić straż pożarną albo straż miejską. Trzeba też wskazać dokładaną lokalizację barszczu i czekać na przyjazd służb.

Jak się zwalcza?

Jest kilka metod usunięcia rośliny, ale zaznaczmy, że jest ona bardzo odporna. Najskuteczniejsze jest niszczenie jesienią, wtedy po prostu wyrywa się je z ziemi. W drugim roku wegetacji, gdy wyrastają pędy, zabiegi należy wykonywać przed owocowaniem, a najkorzystniej tuż przed lub w trakcie kwitnienia.

Najbardziej powszechną i skuteczną metodą jest jego wykaszanie.  Najtrudniejsza jest walka w miejscach, gdzie doszło już do rozsiania się nasion. Wtedy teren trzeba opryskiwać regularnie nawet przez cztery lata.