Nie wiemy, co jemy

- W Polsce mamy cały system kontroli weterynaryjnej, inne instytucje stojące na straży szeroko pojętego bezpieczeństwa. Dlaczego twierdzi pan, ze brakuje kontroli nad bezpieczeństwem żywności?

- Regularnie informuję decydentów o dramatycznej sytuacji, ale okazuje się, że grupa wpływu, która czerpie korzyści z tej sytuacji jest mocna. Z moich informacji wynika, że praktycznie rejestracja zwierząt w ARMiR-ze nie funkcjonuje, nikt nie wie tak naprawdę ile tych świń wjeżdża, wyjeżdża. Nikt nie robi badań tych zwierząt pod kątem niedozwolonych leków. A decydenci mimo dokumentów, bezpośrednich informacji od rolników zupełnie nie reagują. Tymczasem w Polsce jest wzrost umieralności. Statystyki mówią, że największy po wojnie. Niektórzy tłumaczą, że społeczeństwo się starzeje, ale przecież umiera bardzo dużo ludzi pomiędzy 45 a 60 rokiem życia. Szpitalne oddziały onkologiczne są przepełnione. To niewątpliwie wynika także ze złej jakości żywności. Dodajmy, że rząd PiS nie dość, że zezwala na trucie Polaków i nic z tym nie robi, to jeszcze wycofał refundację na niektóre leki na nowotwory.

- Z tego co pan mówi, wynika, że sytuacja z pozbawionym kontroli obrotem płodami rolnymi trwa od wielu lat i nie dotyczy tylko rządów PiS...

- Tak, ale wydawało się, że kiedy PiS obejmowało władze w Polsce, wiele się zmieni, że są świadomi powagi sytuacji. Tymczasem jest jeszcze gorzej. W Strategii Zrównoważonego Rozwoju Mateusza Morawieckiego zakładano powstanie Agencji Bezpieczeństwa Żywności, potężną instytucję, gdzie w sposób skoordynowany działałby pion sanitarny, weterynaryjny. ABŻ miało stać na straży przestrzegania przyjętych norm, łącznie z pilnowaniem granic, utrzymaniem niezależnych laboratoriów, także mobilnych, ośrodków badawczych, a nie, jak dzisiaj, działających na rzecz wielkich przetwórców, którzy są największymi klientami i płatnikami. Ważnym elementem porządkującym rynek rolny miała być cena rekomendowana na poszczególne produkty z uwzględnieniem wszelkich kosztów w tym amortyzacji budynków, sprzętu. Nic z tego wprowadzone nie zostało. Jeden z pracowników dużej sieci powiedział mi wprost, że gdyby odpowiednie normy bezpieczeństwa żywności zostały wprowadzone w życie, to na półkach sklepów tej sieci pozostałoby niewiele towarów. Łącznie z towarami oznaczonymi jako „bio” czy „eko”, które są jedynie marketingowym pomysłem na wyciąganie pieniędzy z kieszeni konsumenta.

- Chce pan przez to powiedzieć, że opinie weterynaryjne wydawane dzisiaj są niewiarygodne?

- W dużej części tak. Dzisiaj sytuacja jest taka, że instytuty są kupione, można tam zamówić każdą opinię jaką się chce. To kwestia ceny. To zjawisko masowe, ale też jak ma być inaczej skoro lekarze weterynarii w takich ośrodkach zarabiają po 2,5 tys. zł.? Będzie jeszcze gorzej, bo minister Ardanowski właśnie obciął 50 proc. środków na instytuty naukowe. To się po prostu wszystko zwija, a nie rozwija.

- Czy obecna struktura właścicielska handlu, przetwórstwa sprzyja kontroli żywności, bezpieczeństwu?

- Oczywiście, że nie. Oddaliśmy handel, oddaliśmy przetwórstwo, a rolnicy w tym całym biznesie nie mają nic do powiedzenia. Reguły gry ustalają koncerny, wielkie firmy, przy aprobacie polityków. Weźmy taką Polską Federację Producentów Żywności – ona tylko z nazwy jest polska. Tam nie ma polskiej firmy. Tam jest Nestle, Danone, Pepsico, Coca-cola i wiele innych podmiotów, które z funduszu promocji polskiej żywności czerpią środki do promowania swoich produktów, m.in. w telewizji. Czyli sytuacja jest taka, że z pieniędzy polskich rolników, którzy dostają głodowe stawki za swoje plony, producenci, którzy dyktują ceny jeszcze sobie robią marketing. Jest też druga organizacja - Polska Federacja Dystrybucji i Handlu, która jest istotnym elementem ustalania reguł w branży. I tutaj należą wszystkie sieci handlowe, żadnej polskiej. Te dwie organizacje mają największy wpływ na legislację regulującą rolnictwo, przetwórstwo, handel. Wytworzył się układ mafijny z udziałem ministerstwa rolnictwa, ARiMR, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, który ma instrumenty do działania a z nich nie korzysta. Osobnym problemem jest rola Izb Rolniczych, które rocznie otrzymują 36 mln pieniędzy z podatków od gruntów rolnych i niewiele z tego wynika.

- Używa pan mocnych słów...

- Nie boję się tak tego nazywać. Robię to przy różnych okazjach. Zdrowie i żywność to najważniejsze sprawy. Mam moralny obowiązek mówić głośno o tym, że jesteśmy truci, jak i dlaczego tak się dzieje. Ta zorganizowana grupa przestępcza funkcjonująca w układzie PSL-PO-PiS, sprzyja lobby obcego kapitału, wyniszcza polskie rolnictwo, tworząc legislację szkodzącą polskim rolnikom i w efekcie także konsumentom. Chodzi o wielkie pieniądze. Kolejne rządy zaniedbują nasze bezpieczeństwo żywieniowe nie tylko w sensie jakości. Mamy kłopot z zapasami na wypadek jakiejś katastrofy, z mechanizmem stabilizowania cen na rynku. Mówił o tym raport NIK z 2016 r. Nie trzeba czołgów ani samolotów, żeby nasz kraj doprowadzić do bezbronności. Tymczasem na zbrojenia wydajemy 2 proc. PKB, a na rolnictwo – 0,4 proc. Państwowa firma Elewar, która ma stabilizować ceny na rynku, sama czeka na propozycje prywatnych firm w rozliczeniach z rolnikami i wtedy skupuje po podobnych cenach. A przecież to on ma wyznaczać poziom cen. Ale jak ma to robić, gdy połowę swoich powierzchni magazynowych wynajmuje prywatnym firmom. Państwo w ubiegłym roku pozwoliło sprzedać ogromne ilości zboża, bazy paszowej. To zachwiało rynkiem, pogłowia spadły, jednym słowem tracimy suwerenność żywnościową. W ciągu ostatnich czterech lat straciliśmy połowę trzody chlewnej. Oddajemy rynek, tracimy na niego wpływ. Kłopot jest też z nowoczesnymi mniej szkodliwymi środkami ochrony roślin, które pojawiają się na Zachodzie, a do nas często docierają po kilku latach, bo zagraniczne koncerny czyszczą sobie magazyny z niewykorzystanych tam zapasów, wysyłając je do nas. Wspomnieć też trzeba o kłopotach z budową giełdy towarowej dla polskich rolników pod Krakowem. Komuś to bardzo nie na rękę i trzeci rok już sprawa nie może ruszyć z miejsca.

- Jak to jest, że mimo tego wieś, jak widać z wszelkich analiz, głosuje dziś na PiS?

- To efekt przemyślanej polityki nastawionej na skłócanie strony społecznej, miasta z wsią, zaciemniania obrazu. Bo przecież w wyniku tego wszystkiego co się dzieje rolnik jest tylko jedną z ofiar. Największe konsekwencje ponosi konsument, bo płaci drogo za niezdrową, niepewną żywność. Dlatego ważne jest, żeby konsumenci zrozumieli sytuację, w jakiej się znajdują i zaczęli wymuszać zmiany. Żeby wiedzieli, że w Polsce wciąż legalne jest stosowanie rundapu, który jest zakazany w krajach Zachodu. Szkodliwe składniki tego środka wykryto m.in. w oleju rzepakowym, którego przecież dużo używamy. Dzieciom podajemy paróweczki z antybiotykami i inną szkodliwą chemią, bo nie ma mechanizmów, które eliminowałyby nieuczciwych producentów i zagrażające zdrowiu składniki.