Konkurs na sztukę sceniczną za kratami

- Obserwuję konkurs od samego początku. Każdego roku jego poziom jest coraz wyższy, choć teksty są bardzo zróżnicowane pod względem treści, czy formalnych rozwiązań. Kilku autorów doskonale już orientuje się w sposobach konstruowania tekstów na scenę, znakomicie buduje dramaturgię postaci. Bazą często są własne przemyślenia, refleksje osadzonych. To naprawdę ważny i potrzebny konkurs – podsumowała siódmą edycję konkursu Urszula Liksztet.

Jury zgodnie zauważyło wzrost świadomości literackiej autorów.

– Pewnie, że niektóre nadesłane teksty pisane były szybko, nie do końca autorzy przemyśleli, co chcą nimi osiągnąć – zaznaczył Tadeusz Wnuk, dyrektor jeleniogórskiego Teatru Norwida - Ale pojawiły się także teksty już ukierunkowane teatralnie. Bez wielkich poprawek można je przenieść na scenę, nawet z zawodowymi aktorami. I z tego bardzo się cieszę.

Tadeusz Wnuk w Areszcie Śledczym w Jeleniej Górze od wielu lat prowadzi Teatr za Murem. Tradycją jest, iż pokłosiem konkursu na tekst pisany za kratami jest wystawienie sztuki inspirowanej nagrodzonym tekstem. Po latach intensywnych działań, aktualnie Teatr za Murem zawiesił działalność.

- Pewnie w przyszłości z tegorocznych nagrodzonych tekstów powstanie spektakl teatralny. Teatr za Murem czeka na dotacje finansowe i otwarcie, zaangażowanie osadzonych na tego typu aktywność terapeutyczną za murami aresztu – tłumaczył Tadeusz Wnuk.

Andrzej Marchowski z Urzędu Miasta Jelenia Góra i juror konkursu zaproponował wystawienie nagrodzonej sztuki... na deskach jeleniogórskiego teatru, z udziałem zawodowych aktorów, profesjonalnej scenografii:

- Widać, jak konkurs się zmienia. Te pierwsze sztuki tematycznie były osadzone w więzieniu. I dotyczyły bezpośrednio tego, co dotykało realiów więziennych. Dziś w większości tekstów poruszane są sprawy, które dotyczą wszystkich, nie tylko osadzonych. Jednocześnie, pisząc te sztuki, autorzy zaczynają siebie lepiej rozumieć. Osadzeni, pisząc, mają terapię i resocjalizację.

O roli konkursu w procesie resocjalizacji osadzonych mówił także zastępca dyrektora Aresztu Śledczego, mjr Mariusz Grabowski. Dzielił się osobistymi refleksjami po przeczytaniu nadesłanych na konkurs autorskich wypowiedzi:

- Jestem mile zaskoczony poziomem konkursu. Populacja osadzonych jest bardzo zróżnicowana: od osób, które nie ukończyły nawet szkoły podstawowej i mają problem z pisaniem, po tych z wyższym wykształceniem, znających języki obce. A tematyka poruszana w pracach jest bardzo uniwersalna. Po treści tekstów można poznać, że osadzeni rozmawiają na różne tematy, oceniają, dokonują wyborów. Po drugiej stronie krat są po prostu ludzie, którym warto pomagać, organizować takie konkursy.

Pośród nagrodzonych tekstów szczególną uwagę ze względu na treść zwrócił tekst „Ponury pokój” (druga nagroda).

- Tekst nie jest ani łatwy, ani lekki, ani przyjemny. Odniesienia do rzeczywistości są w nim bardzo mocno uwypuklone. Zatrważające, że świat może pójść w takim kierunku. Jest czego się bać: manipulacji człowiekiem i socjotechniki – podkreślał Tadeusz Wnuk.
- Prace osadzonych wpisują się w proces ich resocjalizacji – dyrektor Aresztu Śledczego w Jeleniej Górze, ppłk Marek Kaczmarski zapowiada, że konkurs na sztukę teatralną pisaną za kratami będzie kontynuowany.