Kolejne nazwy ulic do zmiany?

Nazwę Thebesiusa nadano 26 listopada 2012 r. Rada Miasta Jeleniej Góry nadała także nazwy ulicom Stanisława Bernatta oraz ks. Dominika Kostiala. Za tym, by Adam Thebesius był patronem niewielkiej uliczki obok szpitala głosowano niemal jednogłośnie: 19 radnych było za, 1 wstrzymał się od głosu. Teraz inicjatywę zmiany patrona podjął radny Józef Rypiński z klubu PiS.

Przeciwne temu są władze miasta. – Zdaniem wielu, rzekoma trudność w posługiwaniu się nazwiskiem Thebesius nie może stanowić – jeśli nie ma innych okoliczności – wystarczającej przesłanki zmiany – czytamy w oficjalnym komunikacie miasta. Władze przypominają, że Adam Thebesius był wybitnym na swoje czasy lekarzem, (lekarzem miejskim Jeleniej Góry), którego prace naukowe na temat krwioobiegu były znane w całej Europie i zrewolucjonizowały medycynę.
Z inicjatywą nadania ulicy nazwiska Adama Thebesiusa wystąpiło Towarzystwo Przyjaciół Jeleniej Góry. Rada Miejska wówczas tę propozycję zaakceptowała, dziś natomiast wnioskodawca nie zwrócił się z prośbą o zaopiniowanie zmiany do inicjatora. Prezydent miasta poprosił towarzystwo o wyrażenie w tej sprawie stanowiska.
Tyle, że to nie jedyna propozycja zmiany nazw ulic. Do urzędu trafił niedawno list wojewody dolnośląskiego z zapytaniem, czy w mieście znajduje się ulica „Tabaki” lub „Wojciecha Tabaki” oraz „III Łużyckiej Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej”. Takie pismo jest z reguły zapowiedzią wystąpienia o zmianę nazwy, co ma swoje źródło w nowej ustawie dekomunizacyjnej.
W Jeleniej Górze rzeczywiście istnieje ulica Wojciecha Tabaki oraz III Łużyckiej Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej. Druga z nich jest nawiązaniem do nazwy jednostki wojskowej, stacjonującej dawniej przy ul. Sudeckiej. Pierwsza – to nazwisko pełnomocnika rządu dla Powiatu Jeleniogórskiego, organizującego tuż po II wojnie światowej życie gospodarcze i społeczne w tym subregionie.
Czy Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej była jednostką utrwalającą fundamenty ustroju i promującą ów ustrój? Istotna w tej kwestii będzie opinia historyków Instytutu Pamięci Narodowej. Póki co IPN nie zajął stanowiska.
– Postać Wojciecha Tabaki jest sprawą bardziej złożoną – informuje miasto w komunikacie. – Faktem jest bowiem, że reprezentował w najtrudniejszym okresie polskiego bytu na tych ziemiach rząd Polski, ale nie ma żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że w jakikolwiek sposób uczestniczył w ściganiu przeciwników ówczesnego ustroju.
Faktem jest też – ewidentnie potwierdzonym dokumentami – że jako żołnierz 27 pułku piechoty uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a jego oddział rozbił pod Torczynem (14.06.1921) 4 dywizję jazdy konnej, część sowieckiej armii marszałka Budionnego. Później, w 8 pułku Strzelców Śląskich wziął udział w III Powstaniu Śląskim, jako dowódca plutonu karabinów maszynowych. Związał się z wojskiem na dłużej, a w momencie wybuchu II wojny światowej – jako żołnierz 135 pułku piechoty, należącego do grupy gen. Kleeberga, dostał się do hitlerowskiej niewoli w połowie października 1939. Zbiegł z obozu, zamieszkał z rodziną w Warszawie, później – po licznych problemach – został wywieziony na roboty przymusowe do dzisiejszego Kędzierzyna. Po wyzwoleniu tych terenów w 1945 r. przez Armię Radziecką wrócił do domu, wstąpił do PPR.
W połowie maja 1945 r. otrzymał nominację na pełnomocnika RP na obwód administracyjny nr 29 (powiat jeleniogórski). Wśród wielu incydentów, jakie zaistniały w okresie jego urzędowania znamiennym było m.in., że aresztował oficera, który usiłował wywieźć z terenu powiatu kilkanaście tysięcy sztuk bydła. Później, gdy sytuacja społeczna zaczęła się normalizować, usiłował stworzyć w Kotlinie Jeleniogórskiej rodzaj azylu dla środowisk twórczych (wydawano tu periodyki polskie, osiedlano literatów, m.in. przyjechał Jan Sztaudynger, Edward Kozikowski, i in.).
Jego samodzielność, ostrość ocen i niezależność sprawiły, że stopniowo tracił swój osobisty status. Przesunięto go na funkcję starosty Powiatu Kamiennogórskiego, później nie otrzymał tam możliwości przedłużenia pracy. W 1950 roku został dyrektorem szpitala w Jeleniej Górze do spraw administracyjnych, niedługo potem oskarżono go o nadużycia i odsunięto, w końcu wyrzucono z partii i z pracy oraz wydano zakaz przyjmowania go do innej. Sąd partyjny wprawdzie oczyścił go z zarzutów, niemniej nie przywrócił w prawach członka partii, uznając jego „obcość klasową”.