Czy ja jestem gówno warta?

Dziewczyna mieszka u dziadków. Po tym, jak matka wyrzuciła ją z domu nie miała gdzie się podziać, a do dziadków, dwie ulice dalej, już nie raz przychodziła się umyć, albo zjeść.

- Matka wyrzuca mnie z domu już od dwóch lat. Ubliża mi bez przerwy, ogranicza dostęp do jedzenia, a w pokoju wykręca żarówkę, bo mówi, że nie płacę za światło. Kąpać mi się też nie pozwalała, bo woda kosztuje. Nie chciała, żebym się uczyła w średniej szkole twierdząc, że gimnazjum mi wystarczy. Nie pamiętam, ani jednego dnia bez kłótni i wyzwisk – opowiada Marta.

Dziewczyna jest skryta, wycofana. Z trudnością mówi o wielu momentach swego życia. Przykrych wydarzeń i doświadczeń wystarczyłoby na obdzielenie kilku osób.

Na osiemnaste urodziny matka zafundowała Marcie eksmisję. Dziewczyna była w tym czasie w szkole. Sąsiedzi powiedzieli jej dziadkowi, że rzeczy nastolatki leżą pod szopą. Poszedł, pozbierał. Ubrania trzeba było od razu wrzucić do pralki, bo zmokły na deszczu.

Wódka i tabletki
- Ojciec odszedł od matki już dawno. Poznała nowego faceta, on związał się z inną kobietą. Ale jak jeszcze byłam młodsza i urodziła się moja siostra, to matka piła. To ja wstawałam do siostry i robiłam jej kaszkę, spacerowałam z wózkiem po wsi - wspomina dziewczyna.

Matka Marty z trudem ukończyła szkołę specjalną. Jej ojciec wspomina, że gdy wyszła za mąż, rodzina myślała, że jakoś sobie życie ułoży. Nie wyszło.

- Piła jak nie wiem co. To od tego dostała depresji. Niby teraz nie pije, ale w głowie jej się pomieszało. A ten jej byk nie pracuje, ona do pracy też się nie rwie i tak żyją, jak pasożyty – mówi ojciec Kryśki, dziadek Marty.

Kryśka, jak dostała napadu, to wzięła tabletki i uciekła do lasu. Marta wspomina, jak szukała matki. Wszyscy bali się, że jak się tych leków nałyka, to zasłabnie i zaśnie w tym lesie. I nikt jej tam nie znajdzie.

W ubiegłym roku przygnębiona sytuacja w domu i traktowaniem przez matkę, Marta targnęła się na życie. Też nałykała się tabletek i położyła się na swoim łóżku.

- Moja babcia miała jakieś przeczucie. Przyszła do nas i pyta o mnie. Zajrzała do pokoju, a ja już odpływałam. Zabrali mnie do szpitala. Byłam tam tydzień. Matka powiedziała mi później, że skoro tak wybrałam, to trudno. Jakby mnie nie odratowali, to przez jeden dzień by popłakała i już – dodaje nastolatka.

Toksyczne relacje i atmosfera w domu odbiły się na psychice dziewczyny już wcześniej. Jako pięciolatka po jakiejś kłótni weszła na otwarte okno mieszkania na drugim piętrze. Pamięta, że chciała skoczyć.

Po tym, jak się truła w zeszłym roku trafiła do ośrodka terapeutycznego. Marta twierdzi, że jej stan psychiczny tylko się tam pogorszył. Była tam młodzież z podobnymi problemami.

- Dziewczyny mi powiedziały, że jak mam problem z matką, to łatwo go rozwiązać: „bierzesz żyletkę i ciach po rękach”. I zrobiłam tak. Na szczęście lekko. Prosiłam matkę, by mnie stąd zabrała, bo mogło różnie się skończyć – dodaje.

Jak najdalej od domu
Sytuacja rodzinna i brak poczucia bezpieczeństwa spowodowały, że Marta miała trudności w szkole. Ale chciała się uczyć. Po gimnazjum znalazła sobie technikum fryzjerskie w dużym mieście, kilkadziesiąt kilometrów od domu. Przy szkole był internat.

- Matka mówiła, że mi pomoże, zgodziła się, bym chodziła do tej szkoły. Podobało mi się tam. Ale w minione wakacje powiedziała, że  jednak nie będę tam chodzić, bo się nie zajmuję nauką, tylko głupoty mi w głowie. Zrobiła ze mnie narkomankę i puszczalską. Dostawała na mnie alimenty, a ja nigdy grosza z tych pieniędzy nie widziałam. Dziadkowie mi pomagali – mówi Marta.

Dziewczyna poprosiła o pomoc swojego ojca, z którym od dawna nie utrzymuje kontaktu. Odmówił. A matka powiedziała, że może iść do zawodówki w innym mieście, bliżej domu. A właściwie to gimnazjum jej wystarczy, bo i tak więcej w życiu nie osiągnie.

Znowu dziadkowie powiedzieli, że Marcie pomogą. Dziadek dziewczyny pojechał do szkoły, do powiatu. Mówił, że będzie opłacać wnuczce internat. Ale okazało się, że do zamieszkania w internacie potrzebna jest zgoda rodziców lub opiekunów prawnych. Z matką nie było o czym rozmawiać, a dziadek formalnego umocowania do do takich deklaracji nie ma. I nawet to, że zobowiązał się, że za wnuczkę będzie płacił.

Dziadek Marty wystąpił o pomoc do miejscowego miejsko-gminnego ośrodka pomocy społecznej. Usłyszał tam, jak twierdzi, że skoro dziewczyna mieszka u dziadków, to oni powinni jej pomóc. A jak chce jakichś zasiłków, to dziadkowie muszą przedstawić swoje dochody. Tymczasem kierowniczka MGOPS-u, z którą rozmawialiśmy o sytuacji w rodzinie Marty przyznaje, że jest tam ogromny konflikt, który dotyka już drugie pokolenie. Ale opieka pomoże dziewczynie.

- Pewne działania wymagają procedur, nie są do zrobienia od ręki. Ale Marta nie zostanie całkowicie pozbawiona pomocy – dodaje urzędniczka.

Uzyskanie przez dziewczynę pełnoletności pozwoliło jej na wystąpienie na drogę sądową przeciwko matce o alimenty. Bo ta, jak twierdzi nastolatka, niedawno zrzekła się świadczeń, do których był zobowiązany ojciec. Zresztą i tak nie płacił, więc pieniądze szły z funduszu alimentacyjnego.

Marta napisała też wniosek do gminy o przydział mieszkania komunalnego. Szybko go nie dostanie, ale nie jest bez szans.

Marta ma 13-letnią siostrę i 10-letniego przyrodniego brata. Była z nimi zżyta. Ale odkąd matka wyrzuciła ją z domu dwójka rodzeństwa unika z Martą kontaktu. Dziewczyna wie, że pewnie rodzice zakazują dzieciom kontaktów z siostrą, a te muszą być posłuszne. Płakała przez dwa tygodnie. Wie, że nie może zaczepiać rodzeństwa na dworze, próbować rozmawiać. Uciekną, a jak matka zobaczy, to mogą dostać burę.

- Najbardziej to bym chciała wyjechać stąd gdzieś. Ale najpierw muszę skończyć szkołę. Matka mówiła mi wiele razy, że jestem gówno warta, że do niczego nie dojdę. A ja jej udowodnię, że tak nie jest – mówi z determinacją dziewczyna.
ps.
Imiona bohaterów zostały zmienione