Nie przetrwają zimy

Od roku na rodzinie Beaty Rąpały i jej konkubenta Karola Gołąba oraz czworga dzieci ciąży prawomocny wyrok eksmisyjny. Dom jest własnością Karkonoskiego Parku Narodowego. Nawet asfaltu tam nie ma. Nie ma też prądu, a woda doprowadzona rurami ze studni zamarza już przy kilku stopniach mrozu. Zeszłej zimy trzeba było odmrażać z dziesięć razy.

- Tu mieszkali moi rodzice. Ojciec pracował w parku. Tutaj się urodziłem i mieszkam aż do dziś ze swoją rodziną – opowiada Karol Gołąb. Już w zeszłym roku mieli nadzieję, że na zimę pójdą gdzie indziej, a wygląda na to, że i kolejną tu spędzą. Ale czy przetrwają?

Byliśmy u Gołąbów dwa lata temu. Od tamtego czasu dach jest jeszcze bardziej dziurawy, a w izbach stoi więcej misek, do której leje się deszczówka. Kiedyś dało się liczyć stukające o dno miski krople. Dziś już leje się ciurkiem. W niedzielne przedpołudnie Karol z pomocnikami przybijał na dachu płachty folii, żeby mniej się lało.

- Ale to cienkie jest, więc jak przyjdzie silniejszy wiatr, to pewnie to pozrywa – pokazuje gospodarz. Na lepszą folię szkoda pieniędzy, których zresztą im brakuje.

Prądu nie ma już od dawna, bo przesiąknięte wodą stropy i ściany byłby niebezpieczne, gdyby doszło gdzieś do przebicia. Dlatego siedzą niemal po ciemku, bo w słoneczny dzień przez niewielkie okna wpada niewiele światła.

- Na paliwo do agregatu wydajemy prawie 600 złotych. Żeby choć dzieci odrobiły lekcje przy świetle i chwilę pooglądały telewizję. Na pranie wodę grzeję na kozie, bo pralka za dużo prądu ciągnie – dodaje pani Beata. Żeby trochę oszczędzić na paliwie do agregatu siedzą przy świeczkach.

Kuchni na parterze nie da się używać. Nie dość, że straszna wilgoć i grzyb, to na dodatek kuchni w węglowej nie pozwolili palić. Od dziurawego jak sito komina mógłby powstać pożar. Gotują więc na kuchence zasilanej z butli gazowej. Stoi w korytarzu na piętrze. Sufity w mieszkaniu tak napęczniałe od wody, że w każdej chwili spadną. Tak samo dykty i chodniki na podłodze. Żeliwna koza w jednym z pokoików, musi ogrzać mieszkanie. Rura od niej, ściana i sufit są strasznie okopcone. Szczęście, że się jeszcze nie zaczadzili i że pożaru nie było.

Zresztą z ekspertyz budowlanych zrobionych na zlecenie KPN-u wynika, że budynek nie nadaje się do zamieszkania, bo w każdej chwili grozi zawaleniem. Dlatego właściciel uzyskał w sądzie tytuł eksmisyjny i w styczniu tego roku wystąpił do magistratu o przydział rodzinie lokalu socjalnego. Dom z końca XIX wieku nadaje się tylko do rozbiórki.

Jedyne, co zrobił magistrat w sprawie sytuacji mieszkaniowej Gołąbów, to umieszczenie ich na wykazie osób uprawnionych do otrzymania lokalu socjalnego. „Osób z tytułami eksmisyjnymi oczekującymi na takie lokum jest ponad 200” - urzędnicy przekonują, że podobnych trudnych sytuacji jest sporo, a mieszkań jak na lekarstwo.

Najmłodsza trójka dzieci Gołąbów – 5-, 8- i 11-letnie, od jesieni do wiosny ciągle choruje. W takich warunkach właściwie nie mają szans na wyzdrowienie. Bo jak przeziębienie minie, to grzyb i wilgoć męczą. Jak pada rodzice śpią z trzema miskami – dwie na łóżku, jedna obok. W pokoiku dzieci tapeta z grzybem odchodzi całymi brytami, a podbitka z dykty na suficie trzyma się na słowo honoru

- Pierwsze podanie o inne mieszkanie złożyłem w 1992 roku. A potem co jakiś czas kazali pisać nowe i tak w kółko – dodaje pan Karol.

Kilka miesięcy już po wyroku eksmisyjnym, najpierw w lipcu, a ostatnio w październiku tego roku, Karkonoski Park Narodowy wezwał Gołąbów do zapłaty najpierw 230, a później 277 złotych z tytułu „odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu”.

- Nie zapłacimy tych pieniędzy. Muszę mieś na lekarstwa dla dzieci. Zresztą za co mam płacić? Za dziurawy dach, za niepewność, czy przeżyjemy tu kolejny i kolejny dzień? Naprawdę chcielibyśmy stąd iść, ale nie mamy gdzie – dodaje pani Beata.

- Jeszcze we wrześniu rozmawiałam z prezydentem i mówił, że pamięta o tej sprawie i że chyba jakieś mieszkanie dostaną. Szczęście, że pogoda jest jeszcze znośna, ale zaraz spadnie śnieg. Oni naprawdę nie mogą tu dłużej mieszkać – mówi Ewa Olchówka, do niedawna radna z Jagniątkowa.

Głąbowie mówią, że najchętniej zostaliby w Jagniątkowie, bo tu są po prostu u siebie, tu wszystkich znają. W budynku przy Michałowickiej było wolne mieszkanie. Pokój 20 metrów, kuchnia 15, ubikacja była poza mieszkaniem. Ale suche i na głowę się nie lało. Urzędnicy odpowiedzieli jednak, że lokal nie spełnia wymogów mieszkania socjalnego, bo metraż za mały, a poza tym nie ma go w wykazie lokali socjalnych.

- Przy budynku przy Myśliwskiej zmarł pan Kazimierz, mieszkanie stoi puste. Trzy pokoje, 80 metrów. Takie byłoby dla nas dobre, ale bo to nam dadzą? Może maja już kogoś na to miejsce, a nam znowu napiszą, że metraż nie taki – i tym razem wątpi w szczęście pani Beata. Ale nie upiera się, że musi mieszkać w Jagniątkowie. - Wszędzie pójdziemy, byle w końcu mieszkać jak ludzie.

W październiku komisja mieszkaniowa rozpatrywała sprawę mieszkania dla Gołąbów. Znano ją tylko z opisu i zdjęć dołączonych przez KPN, bo na miejsce nikt się nie pofatygował. Ostatnie sto metrów trzeba przejść błotnistą drogą. Ale jakie stąd widoki... I często sarny niemal pod same okna podchodzą. Mieszkania Gołąbom jednak nie przyznali.