Czy uczniowie brzydzą się korzystać ze szkolnych toalet?

Do wskazanej szkoły pojechaliśmy tego samego dnia około godz. 14.00. W toaletach – damskiej i męskiej było czysto. Nie zauważyliśmy nic budzącego odrazę ani na podłodze, ani w umywalkach czy muszlach.

Jednostkowy przypadek

Skonsultowaliśmy się na wszelki wypadek z jeleniogórskim sanepidem. - Czy możliwa była sytuacja opisana przez starszego pana? Czy do Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Jeleniej Górze docierały sygnały, że w szkolnych toaletach jest wstrętnie i dzieci brzydzą się z nich korzystać?

- Nikt nie zgłaszał się do nas z taką interwencją- zapewnia Krystyna Szupła-Więcek z działu higieny dzieci i młodzieży PSSE w Jeleniej Górze.

Żadne sygnały nie dotarły także do dyrekcji wskazanej podstawówki ani do jej nauczycieli. - Nie wykluczamy jednak, że na dużej przerwie, mógł zdarzyć się jakiś nieprzyjemny przypadek - mówią w dyrekcji szkoły. Żałują, że opiekun dziecka nie zgłosił się do nich, by od razu mogli zareagować.

Jak tłumaczą, podczas dużej przerwy z wc korzysta  kilkaset dzieci. Mogło się zdarzyć wśród nich takie, które nie zachowuje czystości, nie spłukuje wody w muszli, zostawia papier toaletowy. Dyrekcja szkoły podkreśla, że w toaletach nie ma monitoringu, choć jest we wszystkich pozostałych pomieszczeniach. Na kamery w wc nie zezwalają przepisy. Jedyne co szkoła może zrobić, to natychmiast po dzwonku na lekcje, wysłać panie sprzątające, które zrobią porządek w toalecie. Panie sprzątaczki pucują wc po każdej przerwie.

Kontrole sanepidu

Inspektorzy jeleniogórskiego sanepidu przeprowadzają w szkołach kontrole rutynowe dwa razy do roku. - Jeśli w międzyczasie byłaby interwencja rodzica lub ucznia, jedziemy natychmiast sprawdzić, jaka jest sytuacja – zapewnia inspektorka.

Że czystość w szkolnych toaletach jednak może budzić zastrzeżenia, potwierdza ogólnopolskie badanie z 2018 roku „Ocena stanu szkolnych toalet", przeprowadzone wśród rodziców uczniów publicznych szkół podstawowych.

Dzieci unikają szkolnych toalet

Aż 40 proc. ankietowanych rodziców przyznało, że ich dzieci skarżyły się na niedogodności związane z korzystaniem ze szkolnej toalety. Najczęściej wskazywali na: brak lub niewystarczająca ilość papieru toaletowego, brak mydła i ręczników do wytarcia rąk, brudne muszle klozetowe, brak sprawnych zamków w kabinach toaletowych oraz nieestetyczne łazienki. Prawie co szósty ankietowany rodzic (15 proc.) przyznawał, że jego dziecko unika korzystania z toalety podczas pobytu w szkole.

- „Dziecko unikające odwiedzin szkolnej łazienki z powodu jej kiepskiego wyposażenia czy stanu czystości lub mające do niej utrudniony dostęp, nie może skupić się na procesie dydaktycznym. Oczywiście cierpią na tym wyniki i osiągnięcia szkolne" – zaznaczała w omówieniu badania dr Aleksandra Piotrowska, psycholog dziecięcy.

- Większość dzieci ma nawyk pozostawiania po sobie czystości – zapewnia dyrekcja jeleniogórskiej podstawówki. - Ale wystarczy, że zdarzą się tacy uczniowie, którzy nie wyrzucą do kosza ręcznika papierowego albo nie spuszczą po sobie wody – i już kolejny uczeń wychodzi z niesmakiem i rezygnuje z korzystania z toalety. A podczas przerwy, zwłaszcza tej dużej, przewija się przez toalety szkolne kilkuset uczniów. Jeśli z domu nie wynieśli odpowiednich nawyków, to trudno szybko nauczyć ich higieny.

Dr Katarzyna Zacharczuk z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny przestrzega, że brak podstawowego wyposażenia w szkolnej toalecie może skutkować wieloma niepożądanymi konsekwencjami. Jak tłumaczy, jeśli uczeń nie może sięgnąć po papier toaletowy, to nie ma on możliwości właściwego zadbania o higienę podczas korzystania z toalety. Z kolei brak ręczników papierowych czy mydła uniemożliwia prawidłowe umycie rąk po skorzystaniu z toalety. To może spowodować zarażenie bakteriami i wirusami.

Państwowa Inspekcja Sanitarna także wykazuje, że szkolne łazienki w większości nie świecą przykładem. Z badań inspekcji wynikało, że 39 proc. uczniów zgłaszało problemy związane z korzystaniem ze szkolnych toalet. Wśród najczęstszych problemów dzieci wskazują brzydki zapach, brak papieru toaletowego, niespuszczoną wodę czy brudne deski klozetowe. W Polsce dwa lata temu sanepid skontrolował 32 003 szkoły. Nieprawidłowości stwierdzono w 1322.

Sanepid sprawdza nie tylko czystość toalet, ale także stan techniczny, czy w drzwiach kabin są zamki, czy urządzenia nie są zniszczone. W większości jeleniogórskich szkół przeprowadzono remonty w łazienkach. Stan urządzeń jest dobry, pomieszczenia są czyste. Co z tego, skoro uczniowie o nie nie dbają.

 Z raportu z 2018 roku PSSE w Jeleniej Górze

SZKOŁY PODSTAWOWE, GIMNAZJA I SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE Skontrolowano 30 szkół podstawowych, gimnazjum, 10 zespołów szkół. Przedmiotem oceny z punktu widzenia zdrowi dzieci i młodzież były: stan sanitarno-techniczny pomieszczeń, ilość i jakość urządzeń sanitarnych, prawidłowe meble dostosowane do wzrostu, posiadanie przez placówki atestów/certyfikatów na sprzęt meblowy, sportowy i urządzenia stanowiące wyposażenie placów zabaw, ocena warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, prawidłowo ułożone tygodniowe rozkłady zajęć.

W szkole podstawowej w Jeleniej Górze wydano 1 decyzję merytoryczną w zakresie złego stanu sanitarno-technicznego ścian i sufitów w bibliotece i czytelni.

Ponadto w 9 szkołach na wniosek stron wydano decyzje zmieniające termin wykonania obowiązków, decyzje dotyczyły: w trzech szkołach-złego stanu technicznego ścian w salach gimnastycznych, wentylacji w sali gimnastycznej, w jednej szkole nieprawidłowego oświetlenia w ciągu komunikacyjnym, w dwóch szkołach-złego stanu technicznego podłóg w klasach oraz ciągu komunikacyjnym w dwóch następnych złego stanu szatni dla uczniów i nierównej nawierzchni boiska do gry w piłkę nożną.